نوسانات فعلی قیمت‌ها ناشی از تحولات سیاسی است

ابوالقاسم حکیمی‌پور استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی اظهار داشت: در مدت کوتاهی که دولت جدید اداره امور را در دست گرفته می‌بینیم که یک روزنه امید در مردم به وجود امده و این مسئله را می‌توان در کوچه و خیابان به راحتی مشاهده کرد.

وی افزود: در دوران دولت گذشته رئیس جمهور حالت تهاجمی را در موضوعات داخلی و خارجی در پیش گرفته بود که این موضوع بازتاب‌های بسیار بدی را برای کشور در پی داشت؛ همچنین دولت گذشته در اعلام آمار و ارقام اطلاعات درستی نمی‌داد و مثلا اعلام می‌کرد که ما در سال گذشته یک میلیون شغل ایجاد کرده‌ایم در حالی که آقای روحانی گفت که بیشتر از 14 هزار شغل ایجاد نشده است.

  

این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: همچنین در دولت گذشته این طور عنوان شد که ما رشد اقتصادی 3 درصد داشتیم در حالی که الان می‌گویند ما نه تنها رشد اقتصادی نداشتیم بلکه رشد منفی 4/5 داشتیم؛ براین اساس باید گفت امارهایی که در گذشته بیان می‌شد، آمارهایی نزدیک به واقعیت نبود.

حکیمی پور گفت: البته در دولت گذشته افراد کارآمد در بحث خط مشی‌گذاری اقتصادی هم وجود نداشتند و اکثرا افراد توانمندی در این رابطه نبودند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه ما خیلی به گذشته کاری نداریم، افزود: البته اگر می‌خواهیم به سمت آینده خیزش برداریم باید یک پای ما در گذشته باشد.

*نظر بانک مرکزی این نیست که قیمت دلار به زیر 3 هزار تومان برسد

حکیمی پور در ادامه گفت‌وگوی خود با فارس در مورد تاثیر مسائل سیاسی بر مسائل اقتصادی اظهار داشت: نکته‌ای که باید بار دیگر بر آن تاکید کنم این است که در حال حاضر یک روزنه امید در مردم ایجاد شده و این مسئله را می‌توان در مردم مشاهده کرد؛ همچنین ما شاهد کاهش نرخ سکه و ارز هم هستیم؛ البته نظر دولت این نیست که قیمت دلار به زیر 3هزار تومان برسد؛ منظور از دولت خط مشی‌گذاران اقتصادی و بانک مرکزی است.

وی گفت: نظر خط مشی گذاران اقتصادی بر این است که نرخ تعادلی دلار حدود 3 هزار و 200 الی 300 تومان باشد و در حال حاضر که نرخ دلار به زیر 3 هزار تومان رسیده ناشی از التهابات و شرایط سیاسی است که باعث شده نرخ دلار تنزل پیدا کند.

وی اظهار داشت: ما کارشناسان اقتصادی اعتقاد داریم در عین حال که قیمت دلار پایین می‌آید پول ملی ما هم باید قدرت پیدا ‌کند و البته همیشه ما آرزو داشتیم که ریال ارزش واقعی خود را داشته باشد و تقویت پیدا کند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: البته نظر بانک مرکزی این است که نرخ دلار حدود سه هزار و 200 الی 300 تومان بماند که این نظر بانک مرکزی با نظر اعلام شده دولت تفاوت دارد؛ نظر ما بر این است که سعی شود تا نرخ ارز در بازار آزاد به نرخ ارز مبادله‌ای یعنی به حدود 2هزار و 500 تومان برسد تا بخش ارزی ما تک نرخی شود.

*تحولات اقتصادی نشات گرفته از تحولات سیاسی است

این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار داشت: البته تجربه تاریخی هم نشان داده که نوسانات نرخ ارز باعث می‌شود که تورم ما به صورت لجام گسیخته افزایش پیدا کند؛ براساس تجربیات گذشته هر وقت که ما قیمت اقلام سوختی را افزایش دادیم نرخ تورم بین 2 تا 3.5 درصد افزایش پیدا کرد ولی وقتی که نتوانستیم نرخ ارز را کنترل کنیم یک دفعه تورم ما به بالای 30 درصد هم رسید و اخرین نرخ تورمی که ما در روزهای آخر دولت گذشته داشتیم 44.1 بود که در این رابطه ما مقام دوم را در جهان داریم.

حکیمی پور در ادامه اظهار داشت: بحثی که در حال حاضر وجود دارد این است افرادی که در کار خرید مواد اولیه هستند و یا با صادرات در ارتباط هستند فکر می‌کنند با هر ملاقاتی که بین مقامات ارشد ایران و آمریکا صورت بگیرد نرخ ارز کاهش پیدا می‌کند که البته همین طور هم هست، یعنی هر گونه رابطه حتی در حد سلام و علیک باعث کاهش نرخ ارز می‌شود.

وی اضافه کرد: البته ممکن است نظر مسئولان بانک مرکزی ما کاهش نرخ ارز نباشد ولی باید توجه کرد که این کاهش در دراز مدت به نفع دولت هم خواهد بود.

حکیمی پور در پاسخ به این سوال که آیا بنگاه‌های اقتصادی ما با توجه به شرایطی که شما گفتید باید منتظر تحولات سیاسی باشند گفت: نظر دولت فعلی این است هر گونه تحولات اقتصادی نشات گرفته از تحولات سیاسی است که البته دولت قبلی چنین نظری نداشت.

وی ادامه داد: نظر دولت فعلی نیز این است زمانی ما می‌توانیم به اقتصادمان سر و سامان دهیم که تحریم‌ها را پشت سر بگذاریم و حالت تهاجمی با جهان خارج نداشته باشیم؛ همچنین باید مشکل هسته‌ای کشور هم حل شود.

وی در همین رابطه افزود: معمولا کشورهایی که تک محصولی هستند و مانند ما اقتصادشان به یک محصول مثل نفت وابسته است دچار یک شکنندگی در اقتصاد هستند لذا همیشه آرزوی همه این بوده که اتکای بودجه ما به نفت کاهش پیدا کند که متاسفانه در طول سالهای بعد از انقلاب این اتفاق نه تنها سیر صعودی نداشت بلکه اتکای بودجه ما به نفت افزایش پیدا کرده است.

حکیمی اظهار داشت: طبق امارهایی که وجود دارد ما از حدود 110 سال است که نفت تولید می‌کنیم و از کل درآمدهای نفتی این مدت 75 درصدش مربوط به دوران آقای احمدی‌نژاد است و بقیه مربوط به 80 سال قبل است ولی با این وجود نه تنها اقتصاد ما سر و سامان پیدا نکرد بلکه مردم هر روز فقیرتر هم شدند و اختلاف طبقاتی افزایش پیدا کرده است.

این استاد دانشگاه گفت: با وجود افزایش درآمدهای نفتی ما طی سالهای گذشته متاسفانه وضعیت اقتصادی ما بهتر نشد و ما وضعیت بدتری را تجربه کردیم.

وی ادامه داد: نظر دولت فعلی این است تا زمانی که ما با جهان خارج تعامل نداشته باشیم در اقتصاد شاهد رکود خواهیم بود.

این استاد دانشگاه گفت: جهان امروز جهانی پر از رقابت است و باید به این نکته توجه کرد امروز آمریکا حتی به کشوری مثل ژاپن هم اجازه نمی‌دهد که به راحتی صادرات داشته باشد ولی اقتصاد ژاپن آنقدر قوی است که محصولات خود را به بازارهای جهانی می‌فرستد.

*در ایران سیاست تاثیر زیادی روی اقتصاد دارد

حکیمی پور با بیان اینکه ما قصد نداریم تسلیم آمریکایی‌ها شویم، افزود: ما شرایط و دیدگاه‌های خودمان را مطرح می‌کنیم و آنها هم شرایط و دیدگاه‌هایشان را مطرح می‌کنند؛ البته دیدگاه‌های انها بیشتر جنبه سیاسی دارد.

وی در پاسخ به این سوال که به نظر شما سیاست چقدر روی مسائل اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود، اظهار داشت: در ایران سیاست تاثیر زیادی روی اقتصاد دارد؛ در حال حاضر باید گفت که مردم از شرایطی که در حال به وجود آمدن است راضی هستند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به شرایط کنونی بنگاه‌های اقتصادی ما باید منتظر تحولات سیاسی بمانند، گفت: ما نمی‌توانیم بگوییم که ما کارمان را انجام می‌دهیم و منتظر نمی‌مانیم که چه اتفاقی رخ می‌دهد. باید به این نکته توجه کرد که ما با یک سازمان دولتی طرف نیستم و بخش خصوصی طبیعتا به دنبال منافع خودش است.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: بین بخش خصوصی و دولتی تفاوت وجود دارد؛ بخش دولتی حافظ منافع عمومی است و در مقابل مردم پاسخگو است ولی بخش خصوصی حافظ منافع شخصی است نه حافظ منافع عمومی. بنابراین باید بین شرکت مخابرات و یک بنگاه اقتصادی تولید کننده شیر و لبنیات تفاوت قائل شد.

حکیمی‌پور اظهار داشت: بنگاه‌های اقتصادی و بخش خصوصی حواسشان را جمع کردند که کلاهشان را باد نبرد و منتظر این هستند به محض اینکه دلار دچار تغییر قیمت شود روی جیب آنها چه تاثیری می‌گذارد بر همین اساس ممکن است جنس خود را در انبار دپو کنند و به بازار ارائه ندهند.

*تاثیر‌گذاری یک ملاقات سیاسی بر قیمت‌ها ناشی از شکنندگی اقتصاد است

وی در پاسخ به این سوال که این موضوع در دراز مدت چه تاثیر بر اقتصاد کشور خواهد داشت، تاکید کرد: اثرات این موضوع بر اقتصاد کشور بسیار بد و مخرب است و در واقع این شکنندگی اقتصاد را می‌رساند که یک ملاقات ممکن است قیمت دلار یا اقتصاد کشور را زیر رو کند.

این استاد دانشگاه گفت: همه این مسائل نشان می‌دهد که ساختار اقتصادی ما یک ساختار بیمار است که باید برای حل آن چاره اندیشی کرد.

وی اظهار داشت: در حال حاضر خیلی از افراد خرید نمی‌کنند که این مسئله ناشی از برخی مسائل روانی است و اگر این رویه ادامه پیدا کند با مشکلات بشتری مواجه می‌شویم.

*اگر در نیویورک مذاکره‌ای رخ ندهد قیمت دلار افزایش پیدا می‌کند

حکیمی‌پور در خصوص سفر رئیس جمهور به نیویورک اظهار داشت: اگر در نیویورک هیچ اتفاقی نیافتد و صحبت و مذاکره‌ای نشود در روزهای آینده باید منتظر افزایش قیمت دلار باشیم و در حال حاضر همه منتظر هستند که ببینند چه اتفاقی در این سفر رخ می‌دهد.

این استاد دانشگاه همچنین گفت: در حال حاضر ما حدود 5 میلیون نفر بیکار در کشور داریم؛ دولت قبلی برای این مسئله قصد داشت تولید را افزایش دهد ولی با این وجود اشتغال ما افزایش پیدا نکرد چرا که از تولید به درستی حمایت نشد و سیستم بانکی همکاری لازم را در این رابطه با بخش تولید نداشت. لذا بخش تولید وارد بازار سرمایه غیر رسمی شد که نرخ سود تسهیلات آن هم بالا بود. در واقع در دولت قبل برای رفع بیکاری شعار حمایت از تولید سرداده شد ولی در عمل حمایتی از این بخش صورت نگرفت.

وی ادامه داد: مثلا قرار بود بخشی از درآمد هدفمندی یارانه‌ها به تولید اختصاص پیدا کند که این اتفاق نیفتاد، لذا رشد نقدینگی افزایش پیدا کرد و تورم هم زیاد شد.

*باید جاذبه‌های بخش تولید را بالا ببریم

حکیمی پور گفت: ما باید جاذبه‌های بخش تولید را بالا ببریم یعنی به گونه‌ای رفتار کنیم که جاذبه‌های بخش دلالی کم شود و جاذبه‌های تولید زیاد شود یعنی اگر بنده 5 میلیارد تومان پول دارم فقط سکه نخرم چرا که در حال حاضر سود سکه بیشتر از سود تولید است و دولت باید کاری کند که بنده سرمایه‌ام را در بخش تولید استفاده کنم.

وی ادامه داد: در طول بیش از سی سال که از انقلاب می‌گذرد بخش تولید جاذبه نداشته است و هر کسی که کارخانه تاسیس می‌کرد وزارت اقتصاد اول از آنها مالیات می‌گرفت لذا تمایلی به سرمایه‌گذاری در بخش تولید وجود نداشت و افراد به جای تولید می‌گفتند که ما مواد اولیه وارد می‌کنیم و نیازی هم به گرفتن کارگر نداریم لذا این بخش جذابیت بیشتری داشت.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: متاسفانه در جامعه ما بسیاری از مردم به طریقی دلال شدند مثلا سکه را می‌گرفتند تا دو ماه بعد بفروشند تا قدرت خریدشان را نگه دارند و تقصیر دولت در این زمینه این است که جاذبه‌های بخش تولید را افزایش نداد.

*واردات 70 درصد پارچه و 60 درصد سیگار قاچاق به کشور

حکیمی پور خاطر نشان کرد: البته در این رابطه باید به مقوله قاچاق هم توجه کرد یعنی دروازه‌های کشور را بی حساب باز نکرد به طور مثال هم اکنون هفتاد درصد از پارچه‌های کشور از طریق قاچاق وارد می‌شود به همین دلیل در حال حاضر ما حدود 32 کارخانه نساجی داریم که همه آنها در حال ورشکستگی هستند؛ همچنین 60 درصد سیگار کشور قاچاق است لذا اگر ما قصد حمایت از تولید را داریم هم باید قانون وضع کنیم تا از لحاظ ورود و خروج در کشور شاهد نظم بیشتری باشیم و از سوی دیگر هم باید کیفیت را مد نظر قرار دهیم.

وی اظهار داشت: ما از سال 1346 به بعد که خودرو تولید می‌کنیم، تولیدمان حرفی برای گفتن نداشت و حتی در رقابت با خودروهای خارجی به ویژه خودروهای کره‌ای ما خیلی عقب هستیم در حالی که آنها بعد از ما تولید را شروع کردند و این نشان می‌دهد که ما به کیفیت تولید توجه نکردیم.