طوفان 155 روزه بورس تهران

«درجا زدن مسکن، سیر نزولی دلار و سکه و رشد اعجاب‌انگیز بورس» این شرح حالی کوتاه و مختصر از اوضاع و احوال بازارهای سرمایه‌گذاری در 155 روز گذشته از سال 92 است.

رصد بازارهای سرمایه‌گذاری در 5 ماه سپری شده از سال 92 حاکی از تنزل یکپارچه این بازارها است، تا جایی که آمار و ارقام موجود نشانگر شکست مقاومت دلار و سکه در برابر فشارهای موجود برای عرضه است، حال آنکه تنها بازاری که در این مدت توانست تا حدی شرایط حبابی خود را حفظ کند بازار مسکن بود.

مسکن درجا زد؛ دلار پایین آمد
بر این اساس، اگر از تحولات دو هفته اخیر بازار مسکن که همراه با افت 7 تا 10 درصدی متوسط نرخ آپارتمان در پایتخت بود، صرف‌نظر کنیم؛ درباره این بازار غیرشفاف می‌توان عبارت «درجازدن» را در 5 ماه گذشته از سال 92 به کار برد و این در حالی است که بازار مسکن در سال 91 رشد 50 درصدی را به روایت آمار رسمی و رشد حدود 100 درصدی را به روایت بنگاهداران و متقاضیان مسکن به خود دیده بود.اما از بازار مسکن که بگذریم، رصد بازار ارز از فشار شدید فروش دلارهای خانگی در 5 ماه گذشته حکایت دارد، اتفاقی که سبب شد این ارز پرمعامله در برابر عرضه‌های موجود تاب نیاورده و 8 درصد زیان را به خریداران ابتدای سال خود برساند. بر مبنای آمار موجود، قیمت دلار 3 هزار و 400 تومانی در پایان سال 91، در انتهای مردادماه سال جاری به 3 هزار و 130 تومان رسیده که معادل شناسایی 8 درصد زیان برای خریداران این ارز پرمعامله است.
حال آنکه دلار در سال 91 رشد افسارگسیخته 98 درصدی را از خود به نمایش گذاشته بود. از طرفی دیگر، سکه یک میلیون و 350 هزار تومانی آخر سال 91 در انتهای مردادماه سال جاری با 22 درصد افت، قیمت یک میلیون و 50 هزار تومانی را به خود دیده است. البته این همان مسکوک پرطرفداری است که سال گذشته در کمال ناباوری رشد 87 درصدی را تجربه کرده بود. در این بین هر گرم طلای 18 عیار ایرانی هم با سقوطی 20 درصدی نرخ یکصدوچهار هزار و چهارصد تومانی را در آخر مردادماه سال جاری شاهد بوده است. طلایی که در میان ایرانیان به طور سنتی طرفداران زیادی دارد و قیمت آن در انتهای سال 91، گرمی 131 هزار تومان بود. این در حالی است که طلای 18 عیار ایرانی در سال گذشته 84 درصد رشد داشت. اما در این میان، قیمت اونس جهانی طلا هم از هزار و 592 دلار در پایان اسفند 91 در آخر مردادماه سال جاری به هزار و 368 دلار رسیده که معادل 14 درصد افت است. این شرایط نشان می‌دهد که افت قیمت سکه و دلار در ایران، هم با وضعیت جهانی آن همسویی داشته و هم ناشی از افت قیمت دلار بوده است. حال آنکه میزان افت قیمت اونس طلا در سال گذشته 2.7 درصد بود و در واقع سال گذشته طلا و سکه ایرانی بیش از هر چیز از رشد افسارگسیخته دلار پیروی ‌کرده است.
بورس باز هم تاخت...
اما این شرایط نزولی در حالی برای بازارهای سرمایه‌گذاری رقم می‌خورد که بورس تهران توانست با تاخیری قابل ملاحظه وضعیت خود را با سایر بازارها تطبیق داده و در واقع عقب‌ماندگی‌های گذشته خود را جبران کند.
بر این اساس، بورس با پذیرش رشدهای اتفاق افتاده در قیمت همه ارزها از جمله دلار و همچنین همسو با تورم اتفاق افتاده در 155 روز گذشته از سال در پایان مردادماه رشد 55.7 درصدی را در دماسنج خود شاهد بوده و شاخص 38 هزار و 40 واحدی پایان سال 91 را به ارتفاع نزدیک به 60 هزار واحدی در آخر مردادماه سال 92 رسانده است.
البته این شرایط کنونی بورس که بخش عمده‌ای از آن ناشی از تحولات پس از انتخابات ریاست جمهوری است، سبب شده که امیدواری‌ها به آینده بازار سهام با تغییرات عمیقی که پیش رو دارد تقویت شود؛ هرچند در پیش گرفتن برخی از سیاست‌ها همچون کنترل ارز و ادامه تخصیص ارز مرجع به کالاهای اساسی به نفع کشور و مردم ارزیابی می‌شود، اما حداقل در کوتاه‌مدت به نفع بازار سرمایه نیست و سیگنال‌های کنونی ادامه شرایط رویایی موجود برای بازار سهام را چندان تایید نمی‌کند.
در گروه‌های بورسی چه خبر بود؟
بررسی اوضاع و احوال 39 صنعت حاضر در بورس نشان می‌دهد، که در این مدت به جز یک گروه، بقیه گروه‌ها با بازدهی مثبت و به تعبیری واضح‌تر سوددهی مواجه بوده‌اند.
محسن نظری از تحلیلگران بازار سرمایه در این باره گفت: در عملکرد پنج ماهه شاخص‌ها شاهد بازدهی بیش از 280 درصدی گروه محصولات کاغذی هستیم، گروهی که شامل دو سهم کاغذ سازی ایران و کارتن ایران است. دو سهمی که روند صعودی خوبی را طی یک ماه اخیر در پیش گرفته و بازدهی بسیار خوبی را نصیب سهامداران خود کرده‌اند. به گفته وی، در پله دوم بهترین بازدهی عملکرد 5ماهه شاخص‌ها، شاهد بازدهی بیش از 218 درصدی گروه محصولات فنی و مهندسی هستیم، گروهی که دو سهم مپنا و تکین‌کو را شامل می‌شود. به تعبیری واضح‌تر رشد بی‌امان و قابل توجه مپنا در یک ماه اخیر این گروه را در پله دوم بیشترین بازدهی صنایع بورسی قرار داده است. اما سومین رتبه بیشترین بازدهی پنج ماهه اول سال 92 نصیب شاخص محصولات فلزی شده است. گروهی که به دلیل رشد قیمت بسیار عالی دو سهم ماشین‌سازی اراک و آذرآب یکی از پربازده‌ترین شاخص‌های 5 ماهه اول سال 92 را به خود اختصاص داده است.
این تحلیلگر بنیادی در ادامه به زیان‌ده‌ترین گروه بورسی در پنج ماهه نخست سال 92 اشاره کرد و افزود: در این مدت شاخص محصولات چوبی با افت 8 درصدی بیشترین میزان شناسایی زیان را به ثبت رسانده، گروهی که تک سهم فیبر ایران را در خود جای داده است. در واقع این گروه تنها صنعتی است که در پنج ماهه ابتدایی سال با بازدهی منفی همراه بوده است.